Editing Openai/69369071-d128-8013-ab71-2d60c8820c88 (section)

=== ### ===
* Ενεργητική παραγωγή αφηγήματος: όταν κυβερνητικοί παράγοντες ή κρατικοί αξιωματούχοι σκόπιμα διασπείρουν ψευδείς ή παραπλανητικές πληροφορίες (π.χ. για να δικαιολογήσουν πολιτικές, πολεμικές ενέργειες ή καταστολή).
* Παθητική συντήρηση αφηγήματος: όταν πληροφορίες παρουσιάζονται επιλεκτικά, αποσιωπώνται αντιφατικά στοιχεία ή παραποιούνται (π.χ. cherry-picking πληροφοριών, έντεχνη υπερ-απλούστευση).
* Συγκάλυψη / καθυστέρηση αποχαρακτηρισμού: με την πάροδο του χρόνου, η άρνηση διαφάνειας γίνεται τεκμήριο ύποπτης συμπεριφοράς και τροφοδοτεί θεωρίες. (Υπάρχουν ιστορικά παραδείγματα και των τριών τύπων — από προπαγάνδα πολέμου μέχρι επιχειρήσεις ψυχολογικής δράσης.) Μουσείο Δημοκρατίας<ref>{{cite web|title=Μουσείο Δημοκρατίας|url=https://moadoph.gov.au/explore/democracy/the-history-of-misinformation-and-disinformation|publisher=Μουσείο Δημοκρατίας|access-date=2025-12-09}}</ref>

===== - Διάβρωση εμπιστοσύνης: Όταν οι πολίτες αντιλαμβάνονται ότι οι κυβερνήσεις «κρύβουν πράγματα» ή παραπλανούν, η δημοκρατική νομιμοποίηση μειώνεται. Η εμπιστοσύνη είναι το «προκαταρκτικό κεφάλαιο» της δημοκρατίας· όταν χάνεται, αναπτύσσονται πολώσεις και απώλεια συμμόρφωσης με δημοκρατικούς κανόνες. Portal<ref>{{cite web|title=Portal|url=https://www.coe.int/en/web/campaign-free-to-speak-safe-to-learn/dealing-with-propaganda-misinformation-and-fake-news|publisher=coe.int|access-date=2025-12-09}}</ref> =====
* Εξασθένηση λογοδοσίας: Η επιτυχής λειτουργία του κράτους δικαίου απαιτεί διαφάνεια, ανεξάρτητη έρευνα και πρόσβαση σε πληροφορίες. Η συστηματική παραγωγή ή ανοχή παραπληροφόρησης από επίσημους φορείς υπονομεύει τη δυνατότητα δικαστικής και κοινοβουλευτικής διερεύνησης.
* Πολιτική χειραγώγηση: Η στοχευμένη χρήση «θεωριών» για να στριμωχτούν πολιτικοί αντίπαλοι ή να αποπροσανατολιστεί το κοινό δημιουργεί εργαλείο καταστρατήγησης δημοκρατικών διαδικασιών.
* Νόμιμη απάντηση vs. καταστολή της κριτικής: Ο πειρασμός του κράτους να «στραφεί» εναντίον της κριτικής με πρόσχημα την καταπολέμηση «θεωριών συνωμοσίας» μπορεί να οδηγήσει σε φίμωση νόμιμων ερευνητών και δημοσιογράφων — δηλαδή σε αντίθετο αποτέλεσμα για τη δημοκρατία.

===== 1. Διαφάνεια έως εκεί που δεν βλάπτει πραγματικά ζωτικά συμφέροντα — οι κανόνες απορρήτου πρέπει να είναι σαφείς, περιορισμένοι χρονικά και υπόλογοι σε ανεξάρτητους θεσμούς. =====
# Ανεξάρτητη έρευνα και αποχαρακτηρισμός — ανεξάρτητες επιτροπές/δικαστήρια πρέπει να έχουν πρόσβαση και να μπορούν να πιέσουν για αποχαρακτηρισμό όταν υπάρχει δημόσιο συμφέρον.
# Πολιτική λογοδοσία — όταν προκύπτουν αποτυχίες (π.χ. λάθος πληροφόρηση πριν πόλεμο), να υπάρχουν πολιτικές συνέπειες (εξεταστικές, δικαστικές), ώστε να μειωθεί ο πειρασμός της συγκάλυψης.
# Εκπαίδευση πολιτών και δημόσια παροχή πληροφοριών — βελτίωση πληροφοριακής παιδείας ώστε οι πολίτες να διακρίνουν αξιόπιστη τεκμηρίωση από μύθους.